-
1 так
гэтак; дык; так* * *(этак) гэтак, так(в сочетании с прил. в знач. сказ.) такі, гэтакі, гэткі(без последствий, без особенной цели, без усилий) такписать надо так, а не иначе
— пісаць трэба так (гэтак), а не іначайтак (настолько) жизненно, так (настолько) выразительно
— так жыццёва, так выразнаработу сделал, так можно отдыхать
— работу зрабіў, дык можна адпачывацьработать, так работать
— працаваць, дык працавацьне знаете, так и скажите
— не ведаеце, дык так і скажыцея спешу, так как пора идти на работу
— я спяшаюся, таму што час (пара) ісці на работу— так што, такім чынамжгло солнце, так что выдержать было невозможно
— пякло сонца, так што вытрымаць было немагчыматак, чтобы…
— так, каб…надо выйти пораньше, так, чтобы не опоздать на поезд
— трэба выйсці раней, так, каб не спазніцца на поезд(утвер.) так, ага(усил.) такдык (усил. при указании на противопоставление, возражение)что с вами? — Так, ничего
— што з вамі? — Так, нічога— усе ў зборы? — Так (ага)так, так, ну и дела!
— так, так, ну і справы!там климат очень суровый, так, морозы доходят до сорока градусов
— там клімат вельмі суровы, так, маразы даходзяць да сарака градусаўлет, так (этак), десять тому назад
— гадоў, так (гэтак) дзесяць таму назади так далее (сокращённо: и т.д.)
— і гэтак далей (сокращённо: і г.д.)— няхай будзе так, (ладно) добра -
2 vibald nejn, iz vos ken men maxn
як няма, дык няма (дык што ж зробіш)Малы ідыш-беларускі слоўнік прыказак і прымавак > vibald nejn, iz vos ken men maxn
-
3 то
* * *I мест. см. тот II союзкогда так, то я согласен
— калі так, дык (то) я згодзенесли поздно уже, то не ходи
— калі позна ўжо, дык (то) не ідзіто холодно, то жарко
— то холадна, то горачане то снег, не то дождь
— не то снег, не то дождж3) (с частицей «ли») тото ли по незнанию, то ли по нежеланию
— ці то па няведанню, ці то па нежаданнюIII частицато и дело, то и знай
— раз-пораз, сюд-туд1) (для выделения значения слов) якраз, вось, вунь(в сочетании с неопр. накл. глагола) дыксмотри, глаза-то у них совсем слипаются
— глядзі, вочы вунь у іх зусім зліпаюццавысоко летает, где-то сядет? погов.
— высока лятае, дзе толькі сядзе?я его хорошо знал, старика-то
— я яго добра ведаў, старога гэтагау всех-то он был, всех-то он видел
— ва ўсіх ён быў, усіх ён бачыў3) (неопределённая) -сьці, -сь (пишется с соответствующими мест. и нареч. слитно, без дефиса)чаще неопределённые мест. и нареч. данного типа переводятся нехта, нешта, недзе, некудыкто-то, что-то, где-то, куда-то
— хтосьці (хтось), штосьці (штось), дзесьці (дзесь), кудысьці (кудысь) -
4 Двум смертям не бывать, а одной не миновать
Што будзе, то будзе, а дзве смерці не будзеНе бываюць дзве смерці, а раз трэба памерціРаз радзіла маці, раз трэба паміраціКалі павесяць, дык не ўтопяцьДва разы не паміраць, а раз давядзеццасм. От смерти нет зельяМалы расейска-беларускi слоуник прыказак, прымавак i фразем > Двум смертям не бывать, а одной не миновать
-
5 уж
вуж; вужака* * *I зоол. вуж, род. вужа муж. II 1) нареч. ужокроме того, иногда переводится также другими частицами и сочетаниями, в частности: (в знач.: «право же») ужо ж(в знач.: «уж и») ужо і(в сочетании с частица «вот» при восклицании) вось дык, вось гэта (дык) ужо— вось гэта дык ужо не!, (при угрозе) вось, ж (жа)— вось я табе!, я ж табе! -
6 не
не* * *I частица непри глаг., управляющих вин., отрицание «не» обязательно меняет в белорусском языке управление на род.не тут то было разг.
— дзе там—а то, а не дыкторопись, не то опоздаешь
— спяшайся, а то (а не дык) спознішсяб) (в знач.: «или»)
не то, можа, ці тоII (отделяемая часть мест.) нямане то будет, не то нет
— не то будзе, не то не, можа будзе, можа не, ці то будзе, ці то нене -
7 касательно
предлог с род. што датычыцца, што тычыцца, што да— што датычыцца (што тычыцца, што да) гэтай справы, дык (то) я нічога не чуў -
8 енчыць
енчыць незак.Жалобно стонать.А у беднай Кацярыны разрастаецца ўсё хвор: стогне, енчыць беспрастанку пад дзяружкаю старой. Колас. Вось пакута, дык пакута! Стогне, енчыць цётка Ўлюта, ужо канае вот-вот-вот - так схапіў яе жывот. Крапіва. Справа не ў тым, што ён (чалавек) плакаў ці не плакаў, што ён енчыў, кідаўся на гэтую магілу тварам. Чорны. Падалося, што нехта на востраве енчыць. Воранаў.Беларуска-расейскі слоўнік безэквівалентнай лексікі > енчыць
-
9 нет
не; немаш; няма; нямашака* * *1) отрицательная частица неа то нет? разг.
— а хіба не?, а хіба не так?никак нет уст.
— несвести (стесать, спилить) на нет
— звесці (счасаць, спілаваць) на ніштонет и нет, нет как нет
— няма і няманет того, чтобы
— няма таго, кабнет, нет да и…
— няма, няма (не, не) ды і…— на няма і суду няма, як няма, дык няма -
10 Хвалилась синица море зажечь
Хваліўся дурань, што кабыле хвост адарве, а як ірвануў, дык і рот заткнуўХвалілася кабыла, што на грэблі гаршкі пабілаХваліўся дзяцел, што дзюбка доўгаясм. Хвастала овца, что у нее хвост, как у жеребцаМалы расейска-беларускi слоуник прыказак, прымавак i фразем > Хвалилась синица море зажечь
-
11 притча
жен.— вось дык здарэнне!, вось дык дзіва!стать притчей во языцех шутл.
— не сыходзіць у людзей з языкоў, стаць пагалоскай -
12 то-то
вот то-то, все вы так рассуждаете
— у тым вось і справа, (што) усе вы так разважаеце2) (при восклицании в знач.: «вот») вось дык3) (поэтому-то, вот почему) вось чаму, таму восьон болен. — То-то его не видно
— ён хворы. — Вось чаму яго не відацьто-то же, смотри!
— то-та ж, глядзі!(вот) то-то и оно!, (вот) то-то и есть!
— у тым вось і справа! -
13 зашмат
зашмат прысл.Слишком много; больше, чем нужно.Беларуска-расейскі слоўнік безэквівалентнай лексікі > зашмат
-
14 апрытомнець
апрытомнець зак.Прийти в сознание, очнуться от обморока.Данік апрытомнеў, убачыў, што гэта яна - кіроўнічыха. Брыль. Калі ён (Сымон) апрытомнеў, то дзікімі вачамі абвёў пакой і страшна крыкнуў, але, убачыўшы перад сабою бацьку і маці, абвяў... Чарнышэвіч. Калі маці апрытомнела, дык убачыла, што людзей на дарозе ўжо няшмат. Асіпенка.Беларуска-расейскі слоўнік безэквівалентнай лексікі > апрытомнець
-
15 Если бы да кабы выросли во рту грибы
Каб на хмель не мароз, ён бы тын пераросКаб на дзятла не стралец, быў бы дзяцел маладзецКаб не плеш, дык і лысы не быў быКап, кап - ды не цячэНе здарылася б бяды, каб конь не быў худыШто пра тое гаварыць, што не мае быцьМалы расейска-беларускi слоуник прыказак, прымавак i фразем > Если бы да кабы выросли во рту грибы
-
16 папусціцца
папусціцца зак.Дать себя в обиду.Не будзе гнаць (ляснічы) цябе за слова: няма прычын. А папусціся, тады ідзі ды хоць тапіся. Колас. Але ж і папусціцца, абмякнуць нельга, як і ў той час, калі ты трапляў у самыя што ні на ёсць цяжкія варункі... Хадкевіч. Каб хоць сын быў, дык той бы не папусціўся сам і яе (маці) не даў бы ў крыўду. Сабаленка.Беларуска-расейскі слоўнік безэквівалентнай лексікі > папусціцца
-
17 фальварковец
фальварковец, -оўца м., разм.Житель или владелец фольварка.Касцёл для фальваркоўца аставаўся вызначэннем не веравызнання, а нацыянальнасці... Чорны. Раней дык з вясны (Пётра) выпраўляўся ў заробкі, батрачыць на фальваркоўцаў, цяпер жа было невядома, якія дзе будуць заробкі, ды і стаў не халасты - жанаты. Быкаў....Нейкі фальварковец, стоячы ў натоўпе такіх самых, як і ён, і чакаючы, калі закончыцца імша ў касцёле, даводзіў гучна, што той, хто быў нічым, той і будзе нічым, бо з нічога не атрымаецца нешта. Тычына.Беларуска-расейскі слоўнік безэквівалентнай лексікі > фальварковец
-
18 кацёлка
кацёлка, -і ж. разм.Деревянный кружок, который дети катают для забавы.Дзеці за доўгі дзень насеклі з макрыцы і крапівы сечанкі свінням, споўзалі ў чужую рэпу і ў яблыкі, пакачалі кацёлку і наўмысля пабілі ёю шыбу ў кутнікавым акне... Гарэцкі. Проста прыемна было вось так нечакана ўбачыць знаёмага чалавека, пра якога, можна сказаць, ужо ніколі і не думаў, бо калі яно тое было, што разам ганялі кацёлкі па вуліцах. Кудравец....Бывала, летам у нядзелю збярэцца гурт каля нашай хаты, пасядуць на прызбе і пачнуць весці гаворку, толькі б паслухаць, дык пасылаюць нас у кацёлку гуляць. Гурскі.Беларуска-расейскі слоўнік безэквівалентнай лексікі > кацёлка
-
19 паглыбець
паглыбець зак.Стать глубже.Такі ж (Юрка) аброслы, як і раней, толькі вочы паглыбелі, і ўжо свяцілася ў іх не толькі вечная жальба і затоены сум... Чарнышэвіч. Калі сцягнуў (Вяршок) з галавы пілотку і паклаў яе на калена, дык сапраўды было відаць, што паглыбелі на яго галаве залысіны, памаршчынеў лоб, а скроні ды густая шчэць на шчоках сіваватыя. Далідовіч. Амаль гадзіну кідаў зямлю без пярэдыху, калодзеж паглыбеў, і Яшка гукнуў Пятрасу спусціць бак... Воранаў.Беларуска-расейскі слоўнік безэквівалентнай лексікі > паглыбець
-
20 канчар
канчар, -а м. абл.Отделенный конец чего-нибудь.- Дык ты, мусіць, як наслухаўся Дзяніса, - казаў Яўген, пераходзячы на другі бок вуліцы па ўкінутай у гразь штакеціне-аполку, па канчару абламанай жэрдкі. Баранавых. Пляската-мокры, дакураны ўжо так, што нават апякаў пальцы і губы, канчар скручанай з самасаду папяросы Імполь кінуў на мурзаты курган. Адамчык. Маці паклікала палуднаваць. Не паскупілася, адрэзала ладны канчар кілбасы. Каваленка.Беларуска-расейскі слоўнік безэквівалентнай лексікі > канчар
- 1
- 2
См. также в других словарях:
Список произведений Евгения Глебова — Здесь приведен список основых сочинений белорусского композитора Евгения Александровича Глебова. Содержание 1 Основные сочинения 1.1 Оперы 1.2 Оперетты … Википедия
ажъ — Iзл. калі, што, аж, ажно, пакуль, а, і, дык, бо IIчасц. нават, аж, хаця, толькі … Старабеларускі лексікон
убо — часц. 1. так, значыць, такім чынам, дык вось; 2. таму што; 3. ж, жа … Старабеларускі лексікон
